Top 5 sai lầm thường gặp khi đầu tư hệ thống điện mặt trời ở Việt Nam

Mình làm điện mặt trời từ hồi nó còn lạ lẫm ở Việt Nam, đi khảo sát từng mái nhà, từng nông trại. Gặp nhiều khách hàng rồi – người thì mừng rỡ vì điện sinh lời đều đặn, người thì tiếc đứt ruột vì đầu tư sai chỗ, sai thiết bị, sai cả đơn vị lắp đặt.

Bài này viết lại để chia sẻ 5 sai lầm mình thấy rất nhiều người mắc phải. Nếu bạn đang cân nhắc lắp điện mặt trời, nên đọc hết – biết trước để tránh, rẻ hơn sửa sai.

1. Cứ nghĩ có mái là lắp được – thực ra không đơn giản vậy

Rất nhiều người chỉ cần có mái tôn, mái ngói trống là nghĩ: “Thế là đủ điều kiện rồi!”. Nhưng thực tế thì sao?

Có khách bên mình ở Quảng Ngãi, có mái tôn rộng, nhưng bên hông nhà có cây xoài to đùng. Mỗi chiều, bóng cây phủ hơn 1/2 hệ thống. Dù lắp 5kWp nhưng sản lượng thu về không tới 3kWh/ngày. Gọi điện phản ánh, kiểm tra lại thì ra do che bóng.

Đó là chưa kể:

• Mái hướng Tây/Nam thì hiệu suất cao, còn hướng Bắc thì thu nắng rất kém.

• Độ nghiêng không đúng cũng làm giảm hiệu quả hấp thu ánh sáng.

• Mái yếu → không chịu nổi tải, tiềm ẩn nguy cơ sập mái, rò nước.

✅ Lời khuyên: Trước khi đầu tư, nên cho bên kỹ thuật khảo sát kỹ, đo đạc góc nghiêng, hướng nắng, thời điểm bóng râm trong ngày. Một hệ thống điện mặt trời đúng kỹ thuật phải phù hợp với vị trí, không gian thực tế, chứ không phải cứ thấy “có mái là được”.

2. Ham rẻ → Mua hệ thống giá thấp, hậu quả dài lâu

Bạn có thể dễ dàng tìm thấy hệ thống điện mặt trời 3kWp giá chỉ khoảng 30–35 triệu. Nhưng bạn có bao giờ đặt câu hỏi:

• Pin đó hiệu suất bao nhiêu?

• Có bảo hành không? Ai bảo hành?

• Biến tần là hãng nào? Có app theo dõi không?

Mình từng tới xử lý sự cố cho một bác ở Tam Kỳ – pin thì loại no-name, inverter dùng hàng nội địa Trung Quốc, không có tên tuổi. Lắp được hơn 8 tháng thì biến tần “đứng hình”, báo lỗi. Gọi lại chỗ bán thì mất hút luôn. Bác bảo: “Giá rẻ thiệt, nhưng giờ tiếc.”

Điện mặt trời là đầu tư dài hạn 20–25 năm. Đừng chỉ nhìn cái giá ban đầu – hãy nhìn tổng chi phí, chất lượng và khả năng sinh lời trong 5–10 năm tới.

✅ Chọn thiết bị: Nên chọn pin có thương hiệu lớn như Jinko, JA Solar, Longi… Biến tần thì nên ưu tiên Growatt, Sungrow, Huawei – những hãng có bảo hành rõ ràng và hệ thống hỗ trợ ở Việt Nam.

3. Phó mặc hết cho bên thi công – Không giám sát, không hỏi kỹ

Đây là lỗi mà rất nhiều người mắc phải. Tin tưởng 100% vào bên lắp đặt mà không giám sát. Hậu quả thì… khỏi nói.

Có lần mình sửa cho một hệ thống lắp trên mái xưởng – giàn khung thì hàn ẩu, không có lớp sơn chống rỉ. Cầu dao chống giật không có, dây dẫn dùng loại rẻ, không đủ tiết diện. Cực kỳ nguy hiểm, đặc biệt là với hệ thống lắp trên cao, gần nơi sinh hoạt.

Bạn đừng ngại hỏi:

• Dây dẫn là loại gì? Tiết diện bao nhiêu mm²?

• Có chống sét không? CB loại nào?

• Có sơ đồ đấu nối hệ thống không?

• Ứng dụng theo dõi sản lượng là gì?

✅ Yêu cầu rõ ràng: Hợp đồng cần ghi rõ thông số kỹ thuật, loại thiết bị, chính sách bảo hành. Càng chi tiết càng tốt. Và nhớ: giám sát lúc lắp đặt, không để “xong rồi mới biết sai”.

4. Tin vào quảng cáo “lắp miễn phí” hoặc “thuê mái sinh lời khủng”

Dạo gần đây, có nhiều công ty chạy quảng cáo: “Cho thuê mái nhà – nhận tiền hằng tháng”, hoặc “Lắp hệ thống miễn phí, chia lợi nhuận 50–50”.

Nghe có vẻ hấp dẫn, nhưng bên trong là cả đống ràng buộc:

• Hợp đồng dài hạn 15–20 năm, bạn không thể hủy ngang.

• Muốn gỡ hệ thống phải đền bù.

• Toàn quyền kiểm soát hệ thống nằm ở bên lắp đặt.

• Nhiều trường hợp… không được gì cả sau 3 năm vì không đạt sản lượng cam kết.

Một số người tưởng rằng mình “có lợi” khi cho thuê mái, nhưng thực tế thì bên kia mới là người đầu tư sinh lời, còn bạn thì không kiểm soát được gì cả.

✅ Nếu không đủ tài chính đầu tư ngay, bạn có thể chọn phương án trả góp 0%, hoặc đầu tư từng phần (3kWp trước, 1–2 năm sau nâng cấp lên 5–7kWp).

5. Nghĩ rằng lắp xong là… quên luôn

Điều này cực kỳ sai! Hệ thống điện mặt trời vẫn cần được theo dõi, bảo trì định kỳ.

Không vệ sinh tấm pin? Sau 1 năm, bụi phủ dày làm giảm 15–20% hiệu suất.
Không theo dõi app? Nếu biến tần lỗi, bạn cũng không biết.
Không kiểm tra dây điện? Có thể chuột, gió làm đứt – gây rò điện, nguy hiểm.

Có khách của mình lắp 5kWp, chạy ổn. Nhưng 2 năm không vệ sinh pin, khi mình lên kiểm tra thì bụi bám như tấm kính mờ. Sau khi vệ sinh, sản lượng tăng gần 30%.

✅ Việc cần làm sau khi lắp:

• Cài app theo dõi sản lượng.

• Vệ sinh pin mỗi 6–12 tháng (tùy khu vực bụi nhiều hay ít).

• Kiểm tra chống sét, dây dẫn, CB định kỳ mỗi năm.

Lắp điện mặt trời là đúng – nhưng phải làm đúng cách

Đầu tư hệ thống điện mặt trời là xu hướng đúng, mang lại lợi ích lâu dài cả về kinh tế lẫn môi trường. Nhưng để đạt hiệu quả cao, bạn cần chọn đúng thiết bị, đúng nhà thầu, và tránh những sai lầm cơ bản mà nhiều người đã từng mắc phải.

📌 Cần tư vấn kỹ thuật? KT Solar hỗ trợ miễn phí!

Nếu bạn đang phân vân, hoặc muốn khảo sát mái nhà/mái xưởng trước khi lắp đặt – đừng ngần ngại, cứ liên hệ bên mình. Bên mình làm nghề hơn 6 năm rồi, đi từ hệ dân dụng nhỏ lẻ đến các dự án 200–300kWp công nghiệp.

KT Solar – Cung Cấp Giải Pháp Điện Mặt Trời Uy Tín & Tận Tâm
📍 Tầng 2, 345 Nguyễn Sinh Sắc, Hòa Minh, Liên Chiểu, Đà Nẵng
🌐 Website: www.ktsolar.vn
📞 Hotline kỹ thuật: 0915 292 355
📧 Email: sales@ktsolar.vn
📘 Fanpage: KT Solar – Cung Cấp Giải Pháp Điện Mặt Trời